Κρυπτοχριστιανοί στην Τουρκία σήμερα;

Οι κρυπτοχριστιανοί αποτελούν για το Πατριαρχείο το κρυφό ποίμνιο.Είναι παντού

Ο φανατισμός των Ισλαμιστών στην Τουρκία δεν επιτρέπει διαφοροποιήσεις ειδικά σε ... θέματα θρησκείας. Αυτό όμως που δεν επετεύχθη με «ζεϊμπέκικα και κουμπαριές» το πράττει η Ορθοδοξία αφού είναι έκδηλο σε πολλούς Τούρκους το Ορθόδοξο υπόβαθρο. Αν καί οι λιγοστοί Σελτζούκοι άλλαξαν τον εθνοθρησκευτικό χαρακτήρα εκατομμυρίων Ελλήνων (Μικρασίας, Θράκης, Πόντου κ.α.) που λόγω βίας ή συμφερόντων εξισλαμίσθηκαν ακόμα και επιφανειακά, σήμερα μία κρυμμένη Ορθόδοξη θρησκευτικότητα εκδηλώνεται από τους απογόνους τους. Οι κρυπτοχριστιανοί αποτελούν για το Πατριαρχείο ένα κρυφό ποίμνιο τραγικών θυμάτων μιας αυταρχικής διοίκησης αιώνων.

Ζουν παντού. Κυρίως στον Πόντο που ίσως είναι 2 εκατομμύρια! Έρημοι ναοί λειτουργούν και ξαφνικά γεμίζουν κρυπτοχριστιανούς που κοινωνούν συνειδητά, νηστεύουν ακόμα και το λάδι όλα τα 5ήμερα της Μ. Τεσσαρακοστής. Γράφονται συνθήματα σε τοίχους από νέους με αναζητήσεις: «Δεν θέλουμε να είμαστε πια μουσουλμάνοι. Θέλουμε να γίνουμε Χριστιανοί»! Τούρκοι λένε σε Έλληνες επισκέπτες: «Ο τόπος αυτός είναι δικός σας». Hos geldiniz! Φύλακες μνημείων λένε σε Έλληνες να μην πληρώνουν εισιτήριο γιατί «αυτά είναι δικά σας». Δεν θεωρούν ευλογία απ' τον Θεό το γεγονός ότι αδίκησαν τους Ρωμηούς κλέβοντας και διώκοντάς τους, πιστεύοντας ότι αυτός είναι ο λόγος που δεν βλέπουν προκοπή! Καταλαβαίνουν ότι ζουν σε μια χώρα που όλα είναι Ελληνικά! Ιστορία, μνημεία, πόλεις, πολιτισμός και το σημαντικότερο ότι η συντριπτική πλειοψηφία εξ' αυτών γνωρίζει ότι στις φλέβες τους ρέει Ελληνικό αίμα!

Τα περιστατικά πολλά. Στο ναό Αγ. Τριάδος Σταυροδρομίου Κωνσταντινουπόλεως, ο π. Δοσίθεος συναντά νεαρή Τουρκάλα που ρίχνει οβολό στο παγκάρι, ανάβει κερί, προσκυνεί την εικόνα και εξηγεί στον Πάτερ: «Μου αρέσουν τα δικά σας»! Κάθε Παρασκευή που λειτουργεί η Μονή Μεταμορφώσεως Πρώτης συρρέουν πολλοί Τούρκοι. Στο νησί Αντιγόνη τιμούν τον Αγ. Γεώργιο φέρνοντας στο μοναστήρι λάδια, λαμπάδες, χρήματα για τα θαύματα που κάνει. Σ' ένα απ' τα 40 αγιάσματα της Πόλης, στο Μπαλουκλή καταφεύγουν πολλοί Τούρκοι ζητώντας βοήθεια σε δύσκολες περιστάσεις της ζωής. Στην Παναγία του Βεφά κάθε πρωτομηνιά εκατοντάδες Τούρκοι παίρνουν αγιασμό και την Πρωτοχρονιά γίνεται το αδιαχώρητο από χιλιάδες προσερχόμενους. Κοντά στην Αγιά Σοφιά, στον Αϊ Θαράπο, κάθε Δευτέρα Ορθόδοξος ιερέας διαβάζει συνεχώς ευχές σε «μουσουλμάνους» που ζητούν εξομολόγηση. Το αγίασμα της σπηλιάς Αγ. Δημητρίου Ξηροκρήνης γεμάτο δεκανίκια και τάματα από Τούρκους ακόμα και απ' το Ερζερούμ που θεραπεύθηκαν.

Εκκλησιάζονται, ζητούν να κοινωνήσουν, προσκυνούν το Σταυρό, ευχαριστούν τον παπά που σταυρώνει το άρρωστο παιδί τους, αγαπούν ιδιαιτέρως τον Aziz Nikola (Άγιο Νικόλαο)! Τουρκάλα κρατά 50 χρόνια αναμμένο το καντήλι στο Ναό Ταξιαρχών Μοσχονησίων!

Η «Σαμπάχ» γράφει: «Η επαναλειτουργία της Πατριαρχικής Σχολής Χάλκης είναι αίτημα άκρως λογικό» και ο αρθρογράφος Τσαντάρ υποστηρίζει «την οικουμενικότητα του Πατριαρχείου που ισχύει απ' το 451 ... ». Ο Γ. Τζιβαόγλου γράφει ότι ο απαγχονισμός του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄ υπήρξε μοιραίο λάθος. Τουρκική τράπεζα παρουσίασε έκδοση για το Βυζάντιο που περιείχε ακόμα και λόγο του Αγίου Βασιλείου προς νέους! Η Τουρκική ακαδημία επιστημών διοργάνωσε συνέδριο για τη ζωή στο Βυζάντιο. Στην Τουρκία οι Ορθ. Εκκλησίες δεν πληρώνουν ηλεκτρικό ρεύμα όπως στην Ελλάδα. Απαλλάσσονται!

Τουρκικές πηγές σε έρευνα του Ν. Χειλαδάκη αποκαλύπτουν ότι στη Μονή Παντοκράτορος του Κερατίου που υπήρχαν οι αυτοκρατορικοί τάφοι Κομνηνών και Παλαιολόγων, είναι σήμερα η περιοχή Φατίχ, κέντρο φανατικών ισλαμιστών και συνηθίζουν πολλοί Τούρκοι να ανάβουν κεριά και να ρίχνουν χρήματα σ' έναν τάφο παρά την προειδοποιητική επιγραφή που απαγορεύει αυστηρά τη συνήθεια αυτή. Στην ίδια συνοικία υπήρχε ο Βυζαντινός ναός Αγίων Αποστόλων. Πάνω στα ερείπιά του χτίστηκε τζαμί και κατόπιν επισκευών ανοίχτηκε ο τάφος του Μωάμεθ Πορθητή που είχε μητέρα Χριστιανή -πιθανώς Ελληνίδα- και διαπιστώθηκε ότι μία καταπακτή οδηγούσε στην υπόγεια αίθουσα της παλιάς Εκκλησίας, αποδει-κνύοντας ότι ο Μωάμεθ είχε ταφεί σε Ορθόδοξη Εκκλησία εν μέσω Βυζαντινών αυτοκρατόρων! Μαρτυρίες αναφέρουν ότι στα τέλη της ζωής του είχε ασπασθεί τον Χριστιανισμό και δίπλα στον τάφο του βρέθηκε Σταυρός και εικόνα της Παναγίας! Ο ναός Αγίας Ειρήνης δίπλα στην Αγιά Σοφιά δεν έγινε ποτέ τζαμί. Ο Μωάμεθ τον άφησε να λειτουργεί κανονικά χάριν της Χριστιανής μάνας του! Όλα αυτά απασχολούν κατά καιρούς τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης. Το περιοδικό «Ακτουέλ» της Σαμπάχ παρουσίασε άρθρο: «Ο Πορθητής ήταν Χριστιανός;»!

Η εβδομαδιαία τουρκική επιθεώρηση αξιών αναφέρει: «Επιστρέφουν στις θρησκευτικές τους ρίζες»! Επισημαίνει ότι σε 3 χρόνια μοιράστηκαν 8 εκατομμύρια Ευαγγέλια (incil) στην τουρκική γλώσσα, ενώ φανερά βαπτίζονται Χριστιανοί πολλοί μουσουλμάνοι απόγονοι εξισλαμισμένων Ελληνογενών που ανακαλύπτουν τις χριστιανικές τους ρίζες! Η «Σαμπάχ» τιτλοφορεί: «Η Εκκλησία της Παναγίας στην Κωνσταντινούπολη, τελευταία ελπίδα για τους Τούρκους»! Την χαρακτηρίζει «Πόρτα ελπίδας», τόπο προσκυνήματος και προσευχής στα προβλήματα των Τούρκων με αθρόα προσέλευση που κάθε 1η του μηνός δημιουργείται το αδιαχώρητο! Η φήμη της Παναγίας απλώθηκε παντού και οι Τούρκοι -ακόμα και διάσημοι- προσέρχονται για να ανάψουν κεριά, να φιλήσουν το χέρι Ορθόδοξου παπά, δηλώνοντας ότι εκεί είναι το σπίτι του Θεού γιατί γίνονται θαύματα!

Στον Αρχάγγελο Μιχαήλ στη Σεβάστεια, αναφέρεται στα συναξάρια ότι μικρά ψάρια εντός του αγιάσματος έγλυφαν το σώμα των ασθενών και λάμβαναν θαυματουργικά θεραπεία. Η Εκκλησία καταστράφηκε τον 15ο αιώνα, αλλά σήμερα το αγίασμα χρησιμοποιείται με τις ίδιες θεραπευτικές ιδιότητες προσελκύοντας πολλούς Ευρωπαίους. Η εφημερίδα «Σταρ» γράφει: «Τουρκάλες με μαντίλες πάνε σε Εκκλησίες», ανάβουν κεριά, κάνουν τάματα, ζητάνε την ευλογία έκπληκτων παπάδων, προσκυνούν εικόνες, επικαλούνται Αγίους (όλα αυτά τα απαγορεύει το Ισλάμ), παρατηρώντας μία μεταστροφή σε Ελληνορθόδοξους ναούς και αγιάσματα όπου οι Τούρκοι βρίσκουν καταφύγιο! Η εφημερίδα «Μιλιέτ» αναφέρει ότι με μέριμνα Τούρκου δημάρχου, γιορτάστηκε ευλαβικά στη Σηλυβρία η μνήμη του Αγίου Νεκταρίου με μαζική συμμετοχή «μουσουλμάνων»!

Τα τελευταία χρόνια επετράπη στην εορτή των Θεοφανίων να ρίχνετε στο Βόσπορο ο Σταυρός. Πιο πολύ χάρηκαν οι Τούρκοι ψαράδες γιατί θεωρούσαν ότι ο λόγος που μειώθηκαν τα ψάρια στη θάλασσα ήταν που δεν έριχναν οι Ρωμηοί το Σταυρό τα Φώτα!

Τουρκικές εφημερίδες ανέφεραν ότι νεαρή Τουρκάλα βούτηξε με τα ρούχα να πιάσει το Σταυρό στον Κεράτιο μαζί με Χριστιανούς δίνοντας συνέντευξη ότι ήθελε να τιμήσει τη γιορτή των Ρωμηών και θα το ξανάκανε για να πάρει ευλογία! Η «Χουριέτ» πρώτη σε κυκλοφορία τουρκική εφημερίδα δημοσίευσε πριν λίγα χρόνια ότι Τούρκος υποψήφιος δήμαρχος κυβερνώντος ισλαμικού κόμματος ζήτησε την ευλογία του Πατριάρχη, παρακολουθώντας τη θ. λειτουργία στην Παναγία Ευαγγελίστρια την 25η Μαρτίου(!), μίλησε δημόσια σε Τούρκους δημοσιογράφους για την αγιότητα του ηγέτη της Ορθοδοξίας και του πρόσφερε τριαντάφυλλο ...»!

Τουρκικά κανάλια δείχνουν Μετέωρα, Μιστρά, ψαλμωδίες, βίους Αγίων κ.α. Προβάλλουν Τούρκους που αγιογραφούν και ότι έξω από την Άγκυρα σε ιστορική παλαιοχριστιανική κατακόμβη συρρέουν προσκυνητές πιστεύοντας ότι θα βοηθηθούν στη ζωή τους, ανάβοντας κεριά εκεί όπου συγκεντρώνονταν παλιά οι Χριστιανοί. Έξω από τα Άδανα σε κατακόμβη που αγίασαν 7 Χριστιανοί νέοι προσέρχονται Τούρκοι προσκυνητές θυμιάζοντας λιβάνι που απαγορεύει το Ισλάμ, θεωρώντας τους τόπους ιερούς διότι γίνονται φοβερά θαύματα. Στην Ταρσό ο Ναός Αποστόλου Παύλου είναι προσκύνημα, ανάβουν καντήλια, φιλάνε εικόνες, πίνουν αγίασμα για την υγεία τους και όλα αυτά τα θεωρούν ιερά. Στις 24 Σεπτεμβρίου στην Πρίγκηπο τιμούν τον Άγ. Γεώργιο τον Κουδουνά.

Δεκάδες χιλιάδες προσκυνητές απ' τα πέρατα της Τουρκίας με τσαντόρ, ακόμα και ηλικιωμένοι, περπατούν ξυπόλητοι, απ' τις ακτές όλη την ανηφόρα ως την κορυφή που είναι ο ναός σε ένα άνευ προηγουμένου πανηγύρι, κάνοντας τάματα, κρεμώντας κουρελάκια στα δέντρα, τηρώντας μία παράδοση με κλωστές, περιμένοντας σε ατέλειωτες ουρές επί 5 ώρες για να πάρουν αγιασμό, να τους σταυρώσει ο Ορθόδοξος παπάς, ανάβοντας κεριά, χαϊδεύοντας εικόνες, πιστεύοντας στη δύναμη του Σταυρού!

Τούρκοι γράφουν λογοτεχνικά βιβλία: «Κωνσταντινούπολις ήταν το όνομά σου ... με το λαό σου τον ευσεβή, τις Εκκλησιές, τα μοναστήρια, τ' αγιάσματά σου, με τις εικόνες, τους καλογέρους και τους αγγέλους σου, ήσουνα η πρωτεύουσα μιας αυτοκρατορίας. Κωνσταντινούπολις το όνομά σου ...»

Ας τα βλέπουν αυτά στην χώρα μας «οι λίγοι» που έκαναν μόδα το να μάχονται την Εκκλησία.

 Γιώργος Γεράκης

ΤΟΥΡΚΑΛΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ : «ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΟΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΚΡΥΦΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ»

 7 Μαΐ. 2016

Μια Τουρκάλα συγγραφέας-δημοσιογράφος, η Yasemin Güç, σε ένα πραγματικά συγκλονιστικό άρθρο της σε μια περιφερειακή τουρκική εφημερίδα, την Expres, ομολογεί αυτό που για πολλούς είναι κοινό μυστικό στην Τουρκία με τον χαρακτηριστικό τίτλο : «Anadoluda Hırıstiyan geçmisini saklayan binlerce aile var», δηλαδή, «Στην Ανατολία υπάρχουν χιλιάδες κρυμμένες από το παρελθόν χριστιανικές οικογένειες»


Στο αποκαλυπτικό αυτό δημοσίευμα, η Τουρκάλα συγγραφεύς παίρνοντας αφορμή από τον θάνατο ενός ζευγαριού στο οποίο ο γαμπρός  ήταν μουσουλμάνος και η νύφη χριστιανή, αναφέρει ότι μετά την γνωστή συμφωνία της Λοζάννης, το 1923, αναγκάστηκαν χιλιάδες Ρωμιοί της Ανατολίας, που υπολογίζονταν στο 1.500.000, να εκριζωθούν από τις πατρίδες τους και παράλληλα 500.000 μουσουλμάνοι να έρθουν από τα Βαλκάνια στην Τουρκία, μια πικρή ιστορία που όμως άφησε πολλά κατάλοιπα και στις δυο χώρες. Παρά όμως την αναγκαστική ανταλλαγή των πληθυσμών, πολλοί χριστιανοί Ρωμιοί που δεν ήθελαν να αφήσουν το βιός τους, που με τόσους κόπους είχαν αποκτήσει, παρέμειναν στις πατρογονικές τους εστίες δηλώνοντας πως δεν είναι χριστιανοί αλλά μουσουλμάνοι.
Σήμερα, όπως ομολογεί η Τουρκάλα δημοσιογράφος, οι απόγονοι αυτών των Ρωμιών ενώ επίσημα δηλώνουν ότι είναι Τούρκοι μουσουλμάνοι, παρά ταύτα στα σπίτια τους εξακολουθούν να είναι χριστιανοί και να ακολουθούν τις χριστιανικές θρησκευτικές εορτές.
Οι κρυμμένοι αυτοί χριστιανοί, εξωτερικά πηγαίνουν στα τζαμιά, παρακολουθούν τελετές στους μουσουλμανικούς τεκέδες, εμφανίζονται συχνά να υποστηρίζουν την μουσουλμανική Şeriat, αλλά στην πραγματικότητα όλα αυτά τα κάνουν για το θεαθήναι, καθώς μέσα τους εξακολουθούν να πιστεύουν στον Χριστό.
Μάλιστα στο ίδιο αποκαλυπτικό δημοσίευμα, η Yasemin Güç αναφέρει και τις περιοχές όπου υπάρχουν χιλιάδες τέτοιες οικογένειες κρυπτοχριστιανών Ρωμιών. Οι περιοχές αυτές είναι : Άδανα, Αδριανούπολη, Μπαλίκεσίρ, Σαμψούντα, Κωνσταντινούπολη, Τεκίρνταγ (Ραιδεστός), Κιρκλαρελί (Σαράντα εκκλησιές), Σμύρνη, Κοτζαελί, Μερσίνα, Μαγνησία, Τσανάκαλέ, Προύσα, Καισάρεια, και Προκόπη, (Καππαδοκία). Στις περιοχές αυτές, όπως υποστηρίζει το τουρκικό δημοσίευμα, βρίσκονται οι περισσότερες οικογένειες που επιφανειακά παρουσιάζονται σαν μουσουλμάνοι αλλά στην πραγματικότητα είναι κρυμμένοι χριστιανοί.
Το ζήτημα, όπως ομολόγει η Τουρκάλα δημοσιογράφος, είναι πολύ σοβαρό και «λεπτό», γι’ αυτό και δεν μπορεί να γίνει καμία φανερή συζήτηση γιατί οποιαδήποτε περίπτωση αποκάλυψης των πραγματικών θρησκευτικών πιστεύω όλων αυτών των χιλιάδων ανθρώπων, θα προκαλέσει μεγάλο σκάνδαλο, για αυτό και είναι ουσιαστικά απαγορευμένη κάθε αναφορά στο σημαντικό αυτό ζήτημα.
Δηλαδή με λίγα λόγια, η έλλειψη πραγματικής ελευθερίας στην Τουρκία έχει σκλαβώσει όλες αυτές τις τραγικές συνειδήσεις που υποφέρουν καθώς αναγκάζονται να κρύβουν το πραγματικό τους θρήσκευμα και την αληθινή τους καταγωγή. Η σημερινή Τουρκία είναι μια σύγχρονη τεράστια «φυλακή συνειδήσεων». Οι συνειδήσεις αυτές, αναμένουν την μέρα που θα απελευθερωθούν και θα λάμψει η αλήθεια για την πραγματική τους ταυτότητα.

Τα εγκλήματα των Ρωμαιοκαθολικών κατά των Ορθοδόξων

      Η παρουσία όμως του αιρεσιάρχου κ. Φραγκίσκου Μπεργκόλιο  προσφάτως ο συγκεκριμένος «προσέλαβε» έναν Ισπανό Βενεδικτίνο καλόγηρο, τον κ. Μανουέλ Νιν, τον έντυσε με Ορθόδοξα Αρχιερατικά Άμφια και τον ενθρόνισε στην οδό Αχαρνών, μέσα στα κανονικά όρια της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών ως Ουνίτη Ελληνόρυθμο Επίσκοπο, ανύπαρκτης Ελληνικής Ουνιτικής κοινότητας. Προσβάλλει ακόμη του Αγίους και Οσιάθλους Πατέρας της αμωμήτου ημών Πίστεως που δολοφονήθησαν φρικωδώς από τους προκατόχους και ομοπίστους του κ.Φραγκίσκου Μπεργκόλιο ανά τους αιώνας.
Τους 13 Οσιάθλους Πατέρας τους εν τη Ι. Μονή Καντάρας της Κύπρου καέντας (19-5-1231) διότι ηρνήθησαν τα άζυμα, τους υπό του λατινόφρονος Ιωάννου Βέκκου Πατριάρχου Κων/λεως και Μιχαήλ Παλαιολόγου αναιρεθέντας Αγιορείτας Πατέρας των Καρυών (5-12-1279) και των Ιερών Μονών Ζωγράφου, Βατοπαιδίου, Ιβήρων, Κουτλουμουσίου και Ξενοφώντος (4-1-1280), διότι δεν εδέχθησαν την κακόδοξον ένωσιν της Λυών, τις οκτακοσίες χιλιάδες Σέρβους Νεομάρτυρας (1941-1945) που με πολυώδυνα βάσανα ετελειώθησαν με ηθικόν αυτουργόν τον καταδικασθέντα από το Διεθνές Δικαστήριον Εγκληματιών πολέμου Παπικό Αρχιεπίσκοπο του Ζάγκρεμπ της Κροατίας και μέντορα των φασιστών Ουστάσι, Αλουίσιο Στέπινατς τον οποίον «Αγιοποίησε» ο ανακηρυχθείς «Όσιος» της Ρωμαιοκαθολικής παρασυναγωγής Ιωάννης Παύλος ο Β΄ (Βοιτύλα), του οποίου προσφάτως έγιναν τα αποκαλυπτήρια με την δημοσίευσιν ερωτικών επιστολών προς την συμπατριώτισσά του έγγαμον Ακαδημαικόν. Προσβάλλει και τον Ιερόν Σπυρίδωνα, πολιούχον και έφορον της Μητροπόλεώς μας, ο οποίος στις 12 Νοεμβρίου 1716, ανετίναξε την Ακρόπολιν της Κερκύρας και τον Ενετό ηγεμόνα Αντρέα Πιζάνι, για να μην κατασκευάσει θυσιασθήριον (αλτάριον) της Ρωμαιοκαθολικής παρασυναγωγής στον εν Κερκύρα Ιερόν Ναόν του (Αγίου Αθανασίου Παρίου, Ουρανού Κρίσις εν Λειψία Σαξωνίας 1805). Προσβάλλει ακόμη τους Αγίους ενδόξους Ιερομάρτυρας Μάξιμον τον Καρπαθορώσσον που ετυφεκίσθη μετά της Πρεσβυτέρας και των τέκνων του από τους Ουνίτας και Αθανάσιον τον Ηγούμενον της Μικρορωσσίας που δολοφόνησαν αγρίως οι Ουνίτες της Πολωνίας, πέταξαν το μαρτυρικό του σώμα σ’ ένα βόθρο, όπου έμεινε επί 17 χρόνια και ανασύρθηκε άφθαρτο, αδιαλώβητο και ευωδιάζον. Προσβάλλει κατά ταύτα η ανωτέρω επίσκεψις τον εν Τριάδι Πανάγιον Θεόν, που αγίασε τους υπέρ της Ορθοδόξου Πίστεως μαρτυρικώς τελειωθέντας από τους προκατόχους και ομοπίστους του κ. Φραγκίσκου, εφόσον αυτός εμμένει σατανικώς στην αίρεσιν και την κακοδοξίαν του Παπισμού.
Η παρουσία επομένως του κ. Φραγκίσκου και της συνοδείας του, επαυξάνει τα προβλήματα και προκαλεί την Ορθόδοξη συνείδησή μας και πρέπει η Δ.Ι.Σ. άμεσα να ανακαλέση την απαράδεκτον απόφασί Της.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+ ο Πειραιώς ΣΕΡΑΦΕΙΜ

Αξιολόγηση του χαρακτήρα μαθητή στην τάξη

Αξιολόγηση του χαρακτήρα μαθητή στην τάξη

Ο παράγων «χαρακτήρας του μαθητή στην τάξη»

Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να προκαλούν το ενδιαφέρον των παιδιών στο μάθημα, αλλά και να καλλιεργούν τις δεξιότητες που έχει κάθε μαθητής.

O δρ Μάρτιν Λούθερ Κινγκ τζούνιορ είχε κάνει την εξής παρατήρηση: «Ευφυΐα συν χαρακτήρας αποτελούν τον σκοπό της πραγματικής εκπαίδευσης».

Ολοένα και περισσότερες αποδείξεις έρχονται να επιβεβαιώσουν την πρόταση του Κινγκ ότι οι αρετές, όπως ο αυτοέλεγχος, οδηγούν στην επιτυχία των παιδιών τόσο στο σχολείο όσο και πέρα από αυτό. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, έχω παρατηρήσει ένα ρεύμα ενδιαφέροντος προς την ανάπτυξη του χαρακτήρα.

Ως κοινωνική επιστήμων που κάνει έρευνα πάνω στη σημασία του χαρακτήρα, το ηθικό μου αναπτερώθηκε. Φαίνεται ότι η παλαιότερη προσήλωση στις βαθμολογικές επιδόσεις των τυποποιημένων τεστ δίνει τη σκυτάλη σε μια ευρύτερη, πιο διαφωτιστική προοπτική.

Αυτές τις ημέρες, παρ’ όλα αυτά, ανησυχώ ότι έχω συνεισφέρει, ακούσια, σε μια ιδέα που έντονα αντιμάχομαι: την οριζόντια αξιολόγηση με βάση την εκτίμηση του χαρακτήρα. Μια νέα ομοσπονδιακή νομοθεσία των ΗΠΑ ενθαρρύνει τα σχολεία να ενσωματώσουν τρόπους ποσοτικής μέτρησης του χαρακτήρα στα συστήματα αξιολόγησής τους. Από φέτος, εννέα σχολικά διαμερίσματα στην Καλιφόρνια θα ξεκινήσουν να εφαρμόζουν τις νέες πρακτικές.

Τρεις ομάδες αρετών

Να πώς ξεκίνησαν όλα. Πριν από μια δεκαετία, στο τελευταίο έτος του διδακτορικού μου, γνώρισα δύο εκπαιδευτικούς, τον Ντέιβ Λεβίν και τον Ντομινίκ Ράντολφ, οι οποίοι δίδασκαν σε σχολεία που ανήκαν στα δύο αντίθετα άκρα του κοινωνικοοικονομικού φάσματος. Ηρθαν σ’ εμένα επειδή και οι δύο πίστευαν στη σημασία της ανάπτυξης του χαρακτήρα και ήθελαν να προσφέρουν ανατροφοδότηση (feedback) στους μαθητές τους σχετικά με τις αρετές του χαρακτήρα.

Με βάση δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από εκατοντάδες μαθητές σχολείων, έχω εντοπίσει τρεις διακριτές, αλλά σχετικές μεταξύ τους, ομάδες αρετών του χαρακτήρα. Η πρώτη περιλαμβάνει στοιχεία όπως η τόλμη, ο αυτοέλεγχος και η αισιοδοξία. Η δεύτερη περιλαμβάνει την κοινωνική νοημοσύνη και την ευγνωμοσύνη, αρετές που βοηθούν κάποιον να αναπτύξει σχέσεις και να βοηθήσει άλλους ανθρώπους. Η τρίτη ομάδα περιλαμβάνει την περιέργεια, την ευρύτητα σκέψης και τη δίψα για μάθηση, χαρακτηριστικά τα οποία επιτρέπουν την ανεξάρτητη σκέψη. Ωστόσο, ο διαχωρισμός του χαρακτήρα σε συγκεκριμένες αρετές δεν μπορεί να μας πάει πολύ μακριά. Ως εκπαιδευτικός, είχα τη συνήθεια να προτρέπω τους μαθητές μου να «έχουν αυτοέλεγχο». Τέτοιες αφηρημένες παραινέσεις, όμως, σπάνια έφερναν αποτελέσματα, διότι οι μαθητές μου δεν καταλάβαιναν τι ακριβώς ήταν αυτό που τους ζητούσα να κάνουν.

Σχεδιάζοντας ένα απλό ερωτηματολόγιο από το οποίο προκύπτει μια αριθμητική βαθμολογία για τις αρετές του χαρακτήρα, μαζί με τους Λεβίν και Ράντολφ, ελπίζαμε ότι θα καταφέρουμε να παρέχουμε στους μαθητές μια ανατροφοδότηση που θα προσδιόριζε τις συγκεκριμένες συμπεριφορές.

Για παράδειγμα, η αρετή του αυτοελέγχου μπορεί να εκτιμηθεί με ερωτήσεις που αφορούν το εάν οι μαθητές «έφτασαν στο μάθημα προετοιμασμένοι» και εάν «άφησαν τους άλλους να μιλήσουν χωρίς να τους διακόψουν». Η αρετή της ευγνωμοσύνης εκτιμάται με ερωτήσεις όπως αν «έκανε κάτι καλό για κάποιον άλλον ως μέσο για να πει ευχαριστώ».

Η συχνότητα παρατήρησης αυτών των συμπεριφορών μπορεί να εκτιμηθεί με τη χρήση μιας κλίμακας επτά σημείων από το «σχεδόν ποτέ» μέχρι το «σχεδόν πάντα».

Οι περισσότεροι μαθητές και γονείς ανέφεραν ότι η ανατροφοδότηση ήταν μεν χρήσιμη, αλλά ανεπαρκής. Είναι άλλο να παρέχεται μια ανατροφοδότηση και άλλο να εισακούεται. Για να ενθαρρύνουμε την αυτοπαρατήρηση, ζητήσαμε από τους μαθητές να αυτοβαθμολογηθούν. Κάποιος που νόμιζε ότι προσέχει «σχεδόν πάντα», όταν διαπίστωνε, με τη βοήθεια των δασκάλων του, ότι αυτό συμβαίνει μόνο «κάποιες φορές», η συνειδητοποίηση αυτή λειτουργούσε συχνά σαν αφύπνιση για τον μαθητή. Ωστόσο, για παράδειγμα, ένας μαθητής πασχίζει συνήθως να «δείξει σεβασμό στα συναισθήματα των άλλων», καταλήγοντας για άλλη μία φορά στο συμπέρασμα ότι η απλή επίγνωση του προβλήματος δεν επαρκεί. Αυτό που χρειάζεται ο μαθητής είναι στρατηγικές σχετικά με το τι πρέπει να κάνει διαφορετικά. Οι δάσκαλοι και οι γονείς χρειάζονται επίσης καθοδήγηση σχετικά με το πώς να τον βοηθήσουν.

Καλλιέργεια δεξιοτήτων

Οι επιστήμονες και οι εκπαιδευτικοί συνεργάζονται ήδη για να ανακαλύψουν πιο αποτελεσματικούς τρόπους για την καλλιέργεια του χαρακτήρα. Για παράδειγμα, η έρευνα έχει δείξει ότι μπορούμε να διδάξουμε στα παιδιά τη στρατηγική του αυτοελέγχου, μαθαίνοντάς τους να θέτουν στόχους και να κάνουν σχέδια, και να έχουμε μετρήσιμα οφέλη στα ακαδημαϊκά τους επιτεύγματα. Από μια άλλη έρευνα μεταανάλυσης, στην οποία μελετήθηκαν πάνω από 200 σχολικά προγράμματα, διαπιστώθηκε ότι η διδασκαλία κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων μπορεί να βελτιώσει τη συμπεριφορά και να αυξήσει τις ακαδημαϊκές επιδόσεις, κάτι που αποτελεί ισχυρή απόδειξη ότι το σχολείο είναι ένας σημαντικός χώρος για την ανάπτυξη του χαρακτήρα.

Ωστόσο, σε καμία περίπτωση, δεν πλησιάζουμε –και ίσως ποτέ να μη φτάσουμε– στο σημείο να χρησιμοποιούμε την ανατροφοδότηση του χαρακτήρα ως μέτρο αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των δασκάλων και των σχολείων. Δεν θα πρέπει να επιβραβεύουμε ή να τιμωρούμε τα σχολεία με βάση τις επιδόσεις των μαθητών τους σε αυτές τις μετρήσεις. Και οι ανησυχίες μου πηγάζουν από την βαθιά γνώση των μειονεκτημάτων των ίδιων των μετρήσεων. Είναι ενδεικτικό ότι σε μια έρευνα όπου διερευνήθηκε η αυτοαναφερθείσα επιμέλεια διαπιστώθηκε ότι από τις 56 χώρες που μελετήθηκαν, οι Ιάπωνες, οι Κινέζοι και οι Κορεάτες συμμετέχοντες έδωσαν στους εαυτούς τους τους χαμηλότερους βαθμούς. Οι συγγραφείς της μελέτης εικάζουν ότι αυτό το αποτέλεσμα αντανακλά τις διαφορές στα πολιτιστικά πρότυπα, και όχι την πραγματική συμπεριφορά. Σε συγκρίσεις που γίνονται μεταξύ σχολείων στις ΗΠΑ προκύπτουν συχνά τέτοια παράδοξα ευρήματα. Σε μια έρευνα που δημοσιεύσαμε πέρυσι μαζί με τους συνάδελφους μου, βρήκαμε ότι μαθητές γυμνασίου σε ιδιωτικά σχολεία υψηλών επιδόσεων βαθμολογούσαν τον εαυτό τους χαμηλότερα στην ευσυνειδησία, στον αυτοέλεγχο και στην τόλμη, από ό,τι οι αντίστοιχοι μαθητές δημόσιων σχολείων.

Αυτό ίσως να συμβαίνει επειδή οι μαθητές σε αυτά τα ιδιωτικά σχολεία είχαν απλώς πιο ψηλά τον πήχη των επιδόσεων.

Η επιστήμη και η εμπειρία υποστηρίζουν ακράδαντα ότι ο χαρακτήρας είναι σημαντικός και ότι μπορεί να καλλιεργηθεί. Ωστόσο, κατά τη γνώμη μου, δεν πρέπει να μετατρέψουμε τις μετρήσεις του χαρακτήρα, οι οποίες έχουν δημιουργηθεί με σκοπό την έρευνα και την αυτογνωσία σε μια μονάδα μέτρησης για οριζόντια αξιολόγηση σχολείων και εκπαιδευτικών.

Καρότο και μαστίγιο

«Ανησυχώ ότι η σύνδεση εξωτερικών επιβραβεύσεων και τιμωριών με την αξιολόγηση του χαρακτήρα θα προκαλέσουν κίνητρο για προσπάθειες εξαπάτησης. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής που πιστεύουν ότι είναι θετικό να δίνονται όσο το δυνατόν περισσότεροι λόγοι σε εκπαιδευτικούς και μαθητές για να ενδιαφερθούν για τον χαρακτήρα, πρέπει να λαμβάνουν υπόψη ότι οι έρευνες δείχνουν ότι τα περιττά κίνητρα μπορούν, στην πραγματικότητα, να εκτοπίσουν τα εσωτερικά κίνητρα. Ενώ το καρότο και το μαστίγιο μπορεί να επιφέρει βραχυπρόθεσμες αλλαγές συμπεριφοράς, υπονομεύουν συνήθως το ενδιαφέρον και την ευθύνη για την ίδια τη συμπεριφορά.

Πριν από δύο εβδομάδες, έμαθα ότι μια δασκάλα, της οποίας το σχολείο υιοθέτησε το νέο τεστ χαρακτήρα, είχε ανησυχήσει ότι τα ερωτηματολόγια που συμπλήρωναν οι μαθητές της, με σκοπό τη μέτρηση της τόλμης και της τάσης για εξέλιξη, θα μπορούσαν να παίξουν ρόλο στην αξιολόγηση της ποιότητας του σχολείου της. Με το που το άκουσα αυτό ένιωσα ναυτία. Αυτή δεν ήταν σε καμία περίπτωση η πρόθεσή μου, και σίγουρα δεν αποτελεί καλή ιδέα»...

* Η κ. Angela Duckworth είναι ιδρύτρια και επιστημονική διευθύντρια του Εργαστηρίου για τον Χαρακτήρα και καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια.

ANGELA DUCKWORTH* / ΤΗΕ NEW YORK TIMES/ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ